Grü Prof.Dr.A.İlhan Özdemir Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İl Sağlık Müdürlüğü ile ortaklaşa 2018 Yılı Su Baskını Yangın ve Arama Kurtarma Tatbikatını kurumlar arası hasta nakillerini 112 ambulansı ile gerçekleştiği yoğun personel katılımı ile başarı bir şekilde yapmıştır.
Hastanemizde acil durum söz konusu olduğunda çalışanların yapması gerekenleri yapamadıklarını görmeleri hastalarımızın zor şartlar altında personel tarafından sağlık hizmetinin aksatılmadan verildiğini bize karşı olan güvenlerinin tazelenerek arttığını tatbikat ta görmeyi başardık.
OLAY:27 eylül 2018 Perşembe günü saat:14:30 sıralarında şiddetli yağışın su taşkınına ve denizin 20 metre içeriye girmesi sonucu hastanemizin bodrum katını 40 santim su dolmuştur.Hastanemizin bodrum katına dolan su nedeni ile elektrik dağıtım panoları ve hastanenin güç kaynakları kısa devre yaparak yangın meydana getirmiş ve hastanenin tüm elektrik güç kaynakları devre dışı kalmıştır.Hastanenin elektrikleri kesilmiş,hastane komple elektriksiz kalarak hastalara hizmet vermesi durmuştur.
İlk anlarda yaşananlar: (Saat 14;31) Hastanede tüm bölüm ve birimlerin elektrik kaynakları kesik durumdadır makineye bağlı hastaların için geri sayım başlatılır. Teknik servis sorumlusu 4444 kırmızı kod santrali arayarak kırmızı kodu aktif hale getirir, itfaiyeye (110) aranır ve güvenliye haber verilir, Teknik servis çalışanları su dolan birimlere girilmemesi gerektiğini bu alanların güvenli olmadığını santrale bildirir. Su dolan yerler, yemekhane, teknik servis, çamaşırhane, terzi, depolar da bulunan çalışanlar bu alanları tahliye etmeye çalışır. Yangının çevreye daha fazla yayılmaması için olay yerine giden personeller elektrik akımına kapılarak hayatlarını kaybeder. Yoğun bakım çalışanları panik halinden kurtulup santrali iç hat telefonla arayarak MOR kod ilanı verir.
Santral: Yangın, Elektrik kesintisi ve su taşkınını ihbarını alır almaz kendi aralarında iş bölümü yapar, önce 110 İtfaiyeye arayarak şunları söyler; GRÜ Eğitim ve Araştırma hastanesi bodrum katı su basması sonucu elektrik dağıtım odasında yangın başlamış olup, tüm binanın elektrikleri kesilmiş, bu bölge sular altında olmasına rağmen yangın çıkmıştır. Yoğun duman ve kokunun çevreye dağıldığı, hızla diğer katlara doğru yükselmekte olduğunu, yangın mahalline girilemediği, acil yardıma ihtiyacımız olduğu, bilgisi itfaiyeye bildirilir. Hastane HAP planı, kırmızı kod sistemi aktif hale getirilir. (Saat 14;33Acil durum ve afet yönetim ekibine haber verilir.
SANTRAL Hastane içi anons yapamaz; Telefonla arayarak, tüm sorumluların ve çalışanların dikkatine kırmızı kod sistemi bodrum kat için aktif, tüm hastane mor kod sistemi devrede hayati destek üniteleri elektrik kesintisinden dolayı bataryaları bitine kadar aktif durumdadır. Tüm cihazları, bilgisayar ve elektrikle çalışan aletleri, hasta odalarının kapılarını, pencerelerini, ara koridor kapılarını kapatın. Acil çıkış kapılarının aktif olup olmadığını kontrol edin. Hasta ve yakınlarına panik yapmamalarını söyleyin, tam tahliye için hazırlıklarınızı yapın. Yoğun bakım çalışanları ventilatöre bağlı hastaları ambulamak için yeterli sayıda personel taleplerini bildirir (Telefonla bildirirSantral Ardından 112 komuta kontrol merkezini arayarak hastanede su taşkını sonucu yangın çıktığını, binada tüm elektrik sisteminin çalışmaz olduğunu yoğun bakım hastaları için acil yer bulunmasını, gelen sevklerin başka hastanelere yönlendirilmesini ve hasta nakiller için gerekli ekiplerin toplanmasını, gerekli kurum ve kuruluşlara bilgi verilmesini söyler.
Hastanede Durum; Hap başkanı olay yerine gelerek kontrolü ele alır, olay yeri yönetim ekibi göreve başlar ne şartla olursa olsun bodrum kata görevli haricinde girişe izin verilmez. Hastanede elektrik kesintisi devam etmektedir. Genel yoğun bakım ve anestezi yoğun bakım güç devreleri yaklaşık 20 – 30 dk dayanabilecek durumdadır, diğer yoğun bakım hastalarının makileri şarjla çalışmaya başlar. Yoğun bakımlardan gelen en son durum analizinde 55 tane ventilatör cihazına bağlı hasta bulunmakta bunların 10 tanesi uyandırılacak olup geri kalan 45 hastaya acil yoğun bakım yeri bulunması gerektiği. Olay yeri yönetim ekibi durum hakkında bilgileri toplayıp kurulan hap komisyonuna ulaştırır hap başkanı durum hakkında bilgileri üst makamlara iletir. Olay yeri yönetim ekibi 112 komuta kontrolü ve acil durum ve afet yönetim merkezlerini arayarak durum hakkında bilgi verip yoğun bakım ve yatan hastalar için acil yer bulunmasını talep eder.
Kırmızı kod ekibi; Kırmızı kod anonssunu duyar duymaz en yakın yangın söndürme tüplerini alarak olay mahalline ulaşıp ve söndürme çalışmalarına katılmak için suyun tahliye edilmesini bekler yangına müdahale edemez.
Kurtarma ekibi; Kırmızı kod anonsuyla beraber en yakın yerdeki acil durum sedyelerini ve malzemelerini alarak olay yerinde mahsur kalan personelleri kurtarmaya çalışır fakat su seviyesinden dolayı ve malzemeleri yetersiz kaldığından suya girmeden hazır şekilde kurtarılacak yardıma muhtaç olanları kurtarmak üzere hazır beklerler
Yangına itfaiye müdahale etmiş olup, söndürme çalışmaları sürmektedir.
AFAD kurtarma çalışmalarına katılmak ve mahsur kalan mutfak personellerini olay yerinden kurtarmak üzere suya dayanıklı donanım ve şişme bot alarak kurtarma çalışmalarına destek olmak üzere çağrılır. Yangının kokusunu alıp dumanını gören hasta ve yakınları panikler bağırıp çağırmaya başlarlar bunları gören servis çalışanları derhal bunları sakinleştirip odalarına gitmelerini pencere ve kapılarını kapatmalarını, panik yapmamalarını söylerler. Servis çalışanları tam tahliye için çalışmalara başlamış olup tahliye planına göre öncelikli hastaları beriller tahliye planına göre hazırlıkları yapıp, hazır bir şekilde tahliye emrinin gelmesini bekler. Panik, korku polikliniklerde yayılmış olup endişe ve merak çoğalmıştır.
HAP başkanı/Başhekim, başhekim yardımcıları, sivil savunma amiri, müdürler ve yardımcıları, iş güvenliği uzmanı, güvenlik şefi olay yerine gelerek, gerekli incelemeleri yapmaya başlarlar. Hap başkanı kriz masasına gelen bilgileri tekrar gözden geçirip son durum hakkında ekibiyle durum değerlendirmesi yapar ve acil durumun giderilmesi için gerekli işlemlerin yapılmasını söyler. Kriz masası son durumlar hakkında değerlendirme yaparak ilçe ve yan illerdeki hastanelerdeki boş yatak sayılarını almış tahliye öncelik sırasını doğru yapabilmek için tüm braş hekimlerin servislerinde triaj yaparak hastalarının durumları hakkında bilgi vermelerini talep eder. Hekimler aynı anda servislerine giderek gerekli çalışmalara başlar. HAP başkanı olay mahallinde emir komutayı devralmış, kriz masası aktif halde çalışmaktadır. Tüm servisler ve birimler dumandan etkilenmemek için gerekli önlemlerini almış ve tahliye planına göre tüm hazırlıklarını tamamlayıp tam tahliye için emir beklerler. Hastane personeli panik halinden kurtulup, tahliye planına göre tahliye hazırlıklarına yardım için çalışmaları devam ettirmektedir.
İTFAİYE: 5 - 6 dakika içinde olay yerine gelen itfaiye, olay yerinin tüm güvenlik önlemlerini alıp tekrardan elektrik kontrol edilerek yangın olan alana giriş yapar yangın mahallinde yaralıları olup olmadığını kontrolleri tamamlanıp ex olan hastane personellerinin uygun alanlara alarak, yangına müdahale eder. Yolların kimi yerleri, su birikintisinden kapalı ve ulaşım durduğu için gelen ekipler ve kurtarma araçları olay mahalline gecikmeli gelmektedir. Giresun İl valiliği kriz masası tarafında, 155 polis, kara yolları ve Giresun belediye ekiplerine en kısa zamanda acil olarak bu yolların açılması gerektiği söylenir. Toplanma alanın da sular çekilmeye başlamış 112, AFAD, UMKE ekipleri gelmiştir, ekipler buradaki hazırlıklarını tamamlayıp göreve hazır şekilde beklemektedirler.
İtfaiye yangını kontrol altına almayı başarmış, yangının hızlı bir şekilde ilerlemesi durdurulmuştur. İtfaiye erlerinin yangın söndürme çalışmaları devam etmektedir.
HASTANE İÇİNDE YAŞANANLAR: Ameliyathanedeki hastaların ameliyatları ışık kesintisinden durmuştur. Ameliyattaki hastaların yaraları uygun şekilde kapatılarak öncelik sırası belirlenip, acil ek bina yerleşkesine 2 hasta ve tüm ekibiyle nakil yaparlar. Gelen ilk iki ambulans bu hastaları sevk eder kalan 6 hastadan 2 (ikisi) son aşamaya yaklaşmış olup personellin telefon ışığı eşliğinde ameliyatları tamamlanır. Kalan 4 hastadan 2(ikisi) kadım doğum hastanesine ekibiyle sevk edilirken kalan iki hastadan 1(bir) tanesi özel ada hastanesine tüm ekibiyle sevk edilir. Kalan hastayı sevk edecek ambulans ulaşım şartlarından gelememiştir. Sevk işlemi yapılamayan hastayı ekip olarak karar alınır ve telefonların ışıkları kullanılarak kaldığı yerden ekip devam etmeye çalışır. Zorlu uğraşlarla ameliyat tamamlanır ve hasta gelen ilk ambulansla sevk edilecektir. Ameliyata alınacak hastaların ameliyatları askıya alınarak ertelenir ve acil durumdaki hastalara müdahale etmek için, bir ekip oluşturularak hazır halde beklemede kalırlar. Genel yoğun bakım sorumlu hemşiresi tam tahliye için gerekli çalışmaları tamamlamıştır her hasta için bir personel görevlendirilmesi yapılmış olup yedek elemanlar için gerekli çalışmaları kriz masası yapmaktadır. Kat sorumlu hemşireleri ve servis sorumlu hemşireleri, tahliye planındaki gibi, tahliye için tüm hazırlıklarını tamamlar, panik halinde olan hasta ve hasta yakınlarını sakinleştirir. Hasta yakınlarına odalarına gitmelerini, kapı ve pencereleri kapalı tutmalarını, gerekli durumlarda hastanenin nasıl tahliye edileceğini anlatarak, hasta ve yakınlarını panik halinden kurtarıp, odalarına girmeleri söylenir. Sorumlular kapı ve pencerelerin kapalı kalmasını ve buradan servislere duman ve kokunun girmesini engellemek için gerekli tedbirleri alır, bu alanları aralıklı kontrol eder. İdari katta çalışan personeller ve birim çalışanları, tam tahliye ve kurtarma çalışmalarına destek vermek için bulundukları yerlerdeki kapı ve pencereleri kapatıp, tahliye edilecek olan katlara çıkarlar.()
Servis ve ünitelere gelen tüm hastane personelleri burada bulunan ekiplere yardım etmeye başlar ve yarı kalan sağlık hizmetleri kaldığı yerden devam ettirilmeye çalışılır.
Olay yeri; Duman ve koku binayı sarmaya başlamış, çevreye doğru hızla ilerlemektedir. Binada elektrikler kesilmiş olup yedek enerji kaynakları devreye girmemiş, tüm enerji kaynakları sular altında kalmış kullanılamaz durumdadır. ()
ACİL SERVİS: Acile gelebilecek duman sis ve kokuya karşı her türlü önlem alınarak, duman ve kokunun acil servis içine girmesi engellendikten sonra, Afet ve Acil Durum düzeni alır hazır şekilde gelecek hastaları beklemeye başlar. Dumana maruz kalan hasta ve hasta yakınları olay yerinde triaj yapıldıktan sonra ilk tıbbi müdahalesi yapılır, sonra durumu ağır olan hastalar, Acil servise yönlendirilir tedavileri acil serviste devam eder. Tedavileri tamamlananlar taburcu edilir ve durumu ağır olan hastalar kriz masasına haber verilerek uygun hastanelere sevk edilmek üzere bekletilir.
Acil servis koku ve duman girişini engellemek için pencereleri kapatıp hizmet vermeye devam eder. Acil servisin tıbbi hizmet vermesi aksamadan devam etmektedir. Acil servisteki tüm elektrikli tıbbi cihazlar kapatılıp acil hastalar haricinde kullanılması yasaklanır.
SANTRAL: Yangın kontrol altına alınmış ve soğutma çalışmaları devam etmektedir. Fakat su seviyesindeki artışı önlemek için gelen dozer bodrum kat girişine bariyer oluşturup su girişini azaltmıştır. Bu alanlarda ki tüm işlemler durdurulmuştur bu alanlara giriş çıkış yasaktır. Acil durumlar dışında hasta ve hasta yakınlarının odalarından çıkmamaları, tüm hastane personelinin görev yerlerinde hazır bulunması gerektiğini iç hat telefonuyla bildirir.
Kriz masası gelen bilgileri değerlendirmelerini yaparak, güvenlik şefine, telsizle güvenlik personellerine ulaşmasını, bodrum kata, giriş çıkışı kesin olarak kapatılmasını söyler.
İtfaiye ekipleri olay yerinde yangını söndürmeye çalışan itfaiye eri dumandan etkilenerek fenalaşır, itfaiye personeli yangın elbisesini giyerek, mahsur kalmış olan itfaiye erini olay mahallinden çıkararak UMKE ekiplerine teslim eder ekip burada ilk muayenesi yapılan yaralıyı hazır bekleyen araçla başka sağlık kuruluşuna sevk eder.
AFAD olay mahalline gelip çalışmalara başlar; AFAD arama kurtarma ekipleri botla arama ve kurtarma yapmak için hazırlıklarını tamamlayıp olay mahalline harekât eder suda elektrik kaçağından ölen hastane personellerine ulaşarak onların naaşlarını olay yerinden çıkarırlar
Santral görevlisi bodrumda mahsur kalan bir personel olduğunu, bulunduğu yerden hareket edip çıkarılamadığını, yardıma ihtiyaç olduğunu telefonla kriz masasına bildirir. HAP başkanının emriyle olay yerinin güvenliği sağlandıktan sonra olay yerinde çalışmalarını sürdüren AFAD ekipleri mahsur kalan hasta yakınını kurtarmak için intikal eder. Yemekhanede rafların altında sıkışıp kalan yemekhane çalışanı AFAD ekipleri tarafından kurtarılarak olay yerinde hazır bekleyen UMKE ekiplerine teslim edilir. UMKE ekibi olay yerinde ilk müdahalesini yaptığı yaralıyı toplan alanına getirerek buradaki triaj yapılıp kırmızı bant yapıştırılan hasta ilk gelen ambulansla en yakın hastaneye sevk edilir
Toplanma alanında Acil durum ekipleri ve toplanma alanında bulunan tüm personeller, yeni görev almak için hazır bekleyin. (Megafonla anons edilir)
Kriz masası yoğun bakım hastalarına yer bulmaya çalışmaktadırlar. Fakat tüm hastalar için yer bulunamamaktadır. Kriz masası Giresun il sağlık müdürlüğünün onayını alarak, hastaların il ve ilçelerde bulunan hastanelere cihazlarıyla beraber sevk edilmelerini söyler. Giresun sağlık müdürlüğü acil sağlık hizmetleri kendi kriz masasını kurar ve kendi afet planını devreye alır. Kriz başkanı ilçelerde yoğun bakımı bulunan kurumlarını arayarak durumlarını öğrenir ve bu kurumlara uygun hastaları yol durumuna bakarak Ambulansla sevk edilmelerini söyler. Sağlık müdürlüğünde kurulan bu Kriz masasına acil bir telefon gelir; dereli yolunu sel almış kullanılamaz durumda ve Keşap, Bulancak karayolunda heyelanlar meydana gelmiş yol trafiğe kapatılmıştır, Bulancak yolu heyelan sonucu trafiğe kapatılmış kullanılamaz durumdadır. Bu durum karşısında ne yapılacağını düşünen kriz masası ekipleri yol durumu uygun olan yerlerden acil ambulans talebinde bulunur ve bu ambulans ve ekipler gelene kadar 55 tane yoğun bakım hastasını hayatta tutmak için yapılması gerekenler düşünülür.
HAP başkanı Sevk edilemeyen yoğun bakım hastaları 112, UMKE, AFAD ve diğer kurtarma ekipleri tarafından yer bulunana kadar, fizik tedavi hastanesine sevk edilmesi. Buradaki hasta tedavi odalarının yoğun bakım odalarına çevrilmesi, acil tüm il ve ilçe hastanelerinin ellerin deki tüm; acil ihtiyaç haricindeki oksijen tüplerini yollamalarını ve fizik tedavi merkezinin geçici olarak yoğun bakım olarak kullanılması söyler. Buradaki hastaların araç kiralanarak evlerine gönderilmesini evlerine gidemeyenlerin, acil durum paydaşlarımız olan il milli eğitim kurumu ve (KYK) yurt kur binalarına yerleştirilmesi kararlaştırılır. Kurtarma ekipleri triaj yapılarak hazırlanmış yoğun bakım hastalarını Kurtarma ekipleri nakil etmeye başlar.
İtfaiye yangını tamamen söndürmüş ve soğutma çalışmaları devam etmektedir. Bilgisi kriz masasına ulaşır.
Hap başkanını santrali arayarak valilik kriz masasını arayıp son gelişmeleri öğrenmesini söyler. Son bilgileri alan santral bunları hap başkanına iletir yol durumu çalışmalar devam etmektedir hasta sevkleri yapılamamaktadır bilgisini verir.
HAP başkanı teknik heyeti tekrar çağırarak elektrik kesintisini nasıl giderilebileceği konusunda görüş alır.
SANTRAL: Yangın tamamen söndürülmüştür, binada duman ve koku yoğun bir şekilde devam etmektedir. Yangın bölgesi güvenlik şeridiyle kapalı olup, girilmesi yasaktır. Duman ve koku etkisini azaltmış, fakat halen hastalar için güvenli değildir. Hastanemizde yataklı alanlarda tıbbi tedavi, devam etmektedir. Acil durumlar haricinde hasta ve hasta yakınlarının odalarından çıkmamaları, çalışanlar için acil servis turuncu kod devam etmektedir. Bilgisini telefonla arayarak servislere bildirir
Giresun İl Sağlık müdürlüğü acil sağlık hizmetleri kriz masası gerekli önlemleri almaya çalışmakta olup krizi yönetmek için tüm birimlerini izinlerini iptal edip görev başı yapmalarını. İkinci bir emre kadar tüm yetkileri kriz masasına vererek, koordineli bir şekilde krizle mücadele etmeye çalışır.
Kurtarma ekipleri yoğun bakım hastalarını nakletmeye devam etmektedir fakat yatan hastalar bu arada panikleyip ne yapacakları konusunda bilgi almak isterler ve servis sorumluları bunlara binada elektrik kesintisi olduğunu öncelikle acil hastaların sevk edileceğini ve daha sonra sizlerin de uygun hastanelere sevk işlemleriniz yapılacak şeklinde bilgi verir
Giresun İl Sağlık müdürlüğü acil sağlık hizmetleri kriz masası hastanede kaç hastanın olduğunu öncelik sırasına göre listelenmesini ve gerekli ambulansların bölgeye gelebilmesi için yol durumunu kontrollerini yaparak hastaları hangi kurumlara nakil yapacaklarını karar vermeye çalışırlar.
Giresun İl Sağlık müdürlüğü acil sağlık hizmetleri kriz masası il de bulunan tüm hastaneleri arayarak durumları hakkında bilgi alır ve tüm personelleri göreve çağırmalarını söyler.
Hastanede durum; Yoğun bakım ve ameliyathanedeki hastalar hariç 260 yatan hasta vardır bunlardan 70 tanesi evlerine gidebilir 110 tanesi acil sevk edilmesi gereken ve 80 tanede sevk için bekleyebilir hasta var olduğu bilgisi Hap başkanına ulaşır.
Giresun İl Sağlık müdürlüğü kriz masası, ulaşan veriler doğrultusunda krizin sona ermesinin yaklaşık 4 – 5 saat süreceği tahmininde bulunur.
Yatan hastalar sevk sırasına göre belirlenip hastane kriz masasına bilgileri yollanır. Hap başkanı yoğun bakımların ve elektrik hakkında bilgileri aldıktan sonra, Bu bilgileri üst makamlara iletir.
Bodrum kattaki suyu, çamuru tahliye etmek için AFAD, Giresun Belediyesinden yardım talebinde bulunulur, ellerinde ne kadar su pompası varsa hepsini getirmelerini ve belediyeden anons yapılarak halkın elinde olan ve çalışır durumda olan tüm su pompalarını getirmelerini ister.
Hastanede yatan hastalar tahliye için beklemektedir. Bunları tahliye etmek için ana yolların açılması beklenmektedir.
Santral tüm birimlere mor kod aktif, her kez görev yerlerine telefonla bilgi verir.
Acil sevk edilecek 12 yoğun bakım hastamız bulunmakta, bunları ambulans helikopterle sevk edilmesi gerektiği ortaya çıkmış olup derhal Giresun İl sağlık müdürlüğü kriz masasına haber verilip bunların acil sevklerinin yapılması sağlanır.
Yoğun bakım hastaları makineleri ve personelleriyle fizik tedavi merkezine sevk edilip burada tıbbi bakımları devam etmektedir
110 tane acil sevk edilmesi beklenen hasta, kadın doğum hastanesine personelleriyle sevk edilip burada tedavileri yapılmaya devam eder.
70 tane evine gidecek olan hastalar (KYK) yurtkur yurduna servis araçlarıyla taşınarak burada yolların açılmasını bekleyecekleri bildirilir.
Hastanemiz geçici olarak hizmet dışı kalmıştır.
Bodrum kat su ve çamur temizliğine başlanmış bitene kadar gece gündüz çalışmalara devam edilip yaklaşık 2 - 3 gün içerisinde bitirilmesi planlanmış olup, hizmet vermeye kaldığı yerden devam edecektir.
Hastanedeki tahliye işlemleri devam etmektedir.
Giresun İl Valilik kriz masasından gelen telefon tüm yolların açılmak üzere olduğu ve yardıma gelen ambulansların en kısa zamanda bölgeye geleceği bilgisi ulaşır.(16;20)
Hastanede de sevk için bekleyen hastalar gelen bu ambulanslarla diğer illere sevk olacak hastaları, evlerine nakil yapılacak olan hastaları, özel araçla kendileri gitmek isteyenler kendileri, hastaneyi tahliye etmeye başlar. Ulaşımın açılmasıyla tahliye tamamlanır ve hastane sağlık hizmeti vermek için hızla su ve balcıktan temizlenmekte olup gerekli çalışmalar gece gündüz aksamadan sürdürülüp en kısa zamanda hastane hasta kabulüne başlayacaktır.