İnme, beyin damarlarındaki bozukluklar sonucu oluşan beyin hasarı ve fonksiyon kaybı olarak tanımlanabilir. İnme, kanamaya ve ya beyin damarlarında tıkanma ve bu nedenle beyne yeterince oksijen ile besin maddelerinin ulaşamamasına bağlı görülebilir. Yaşlı nüfusun artışı ile inme sıklığı giderek artmıştır. Dünyada en fazla fonksiyon kaybına neden olan hastalık olup, 25 yaş üzerinde 4 kişiden biri hayatı boyunca en az bir kez inme geçirmektedir. İnme farkındalığını arttırmak, koruyucu ve tedavi edici koşulların iyileştirilmesine dikkat çekmek üzere 29 Ekim Dünya İnme Organizasyonu tarafından “Dünya İnme Günü” olarak ilan edilmiştir.Vücut fonksiyonlarında kalıcı hasarlara neden olabilmesi, ölümle de sonuçlanabilmesi nedeni ile inme hastalarının erken dönemde hastaneye başvurması ve bu hastalığın önlenebilmesi için gerekli yaşam tarzı değişikliklerinin yapılması büyük önem taşımaktadır.
İnme önlenebilir bir hastalıktır. Bunun için düzenli beslenme; yeterli süre ve kalitede uyku; uygun şiddette düzenli fiziksel aktivite; sigara ve alkol tüketilmemesi; şeker, tansiyon, kalp damar hastalıkları ve ritm bozuklukları ( atriyal fibrilasyon) , kolesterol yüksekliği gibi dahili problemlerin kontrol altına alınması ve özellikle ileri yaşta bu risk faktörlerinin düzenli kontrollerinin yapılması önerilmektedir. Beslenmede çok şekerli, tuzlu ve işlenmiş gıdalardan kaçınılmalı ( salam, sucuk, pastırma, turşu, hamur işi ürünler, şerbetli tatlılar, gazlı içecekler vs) ; yağ olarak katı ve hayvansal yağlar yerine zeytinyağı, fındık yağı gibi bitkisel yağlar kullanılmalıdır. Meyve ve sebzelerin mevsimine uygun olarak tüketilmesi, düzenli uygun porsiyonlarda balık ve yağlı tohum tüketimi ( fındık, fıstık, ceviz ve badem ) önerilmektedir. Düzenli fiziksel aktivite gerek damar hastalıklarının önlenmesi gerekse ruh ve zihin sağlığı açısından önemlidir. Haftada en az 3 gün en az yarım saat yanınızdaki ile rahat sohbet edemeyecek kadar hızlı ama nefes nefese kalmayacağınız kadar tempolu yürüyüş her yaştan bireye önerilmektedir.
İnmenin en sık belirtileri ani olarak başlayan kol-bacak güçsüzlüğü, konuşamama ya da konuşulanı anlayamama, yürüme bozukluğu, görme kaybı, yüzde kaymadır. Bu belirtilerden bir ve ya birkaçı görüldüğünde mutlaka 112 aranarak ambulans çağırılmalı hastanın tam teşekküllü bir hastaneye ulaştırılması sağlanmalıdır.İnmede ‘ZAMAN BEYİNDİR’ . Her kaybedilen dakikada beyinde milyonlarca hücre ölmekte hastanın şikayetlerinin kalıcı olma ihtimali artmaktadır. Damar tıkanıklığına bağlı inmelerde ilk 4.5-6 saatte hastaneye başvurulması güçlü kan sulandırıcı tedavinin verilebilmesi ya da ince bir tüp ile kasıktan damara girilerek beyin damarından pıhtının çıkarılması işlemlerinin yapılabilmesi için gereklidir. Hastanemizde her iki tedavi de uygulanabilmektedir.
Uzm. Dr. Ezgi Yılmaz
Nöroloji Kliniği